Przeprowadzona kontrola WIOŚ Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Nowym Sączu dotycząca przestrzegania przepisów i decyzji administracyjnych z zakresu ochrony środowiska wykazała szereg nieprawidłowości w składowaniu odpadów.
W trakcie kontroli potwierdzono:
- magazynowanie (deponowanie) w zagłębieniu terenu na wschodniej skarpie czaszy składowiska różnego rodzaju odpadów w tym folii, butelek i innych opakowań wykonanych z tworzyw sztucznych, zarówno luzem jak i w nierozerwanych workach zaopatrzonych w naklejki z kodem kreskowym i opisanych „segregowane” wskazujących, że pochodzą ze zbiórki segregowanych odpadów komunalnych, jak również pełnych opakowań big-bag;
- stwierdzono obecność odpadów z opisem na workach kodu 18 01 04 które były wypełnione odpadami medycznymi, w tym opakowaniami po lekarstwach, strzykawkach oraz materiałami flizelinowymi;
- potwierdzono składowanie odpadów biodegradowalnych;
- na pryzmie odpadów magazynowanych na wschodniej skarpie czaszy składowiska uwidoczniono w zagłębieniach spowodowanych przejazdem sprzętu ciężkiego odcieki koloru brunatnego o charakterystycznym zapachu gnilnym;
- pomiary temperatury wykonane na przez funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Nowym Sączu przy powierzchni pryzmy w miejscach składowania odpadów biodegradowalnych wykazały podniesienie temperatury do 53°C;
- na powierzchni czaszy składowiska uwidoczniono składowanie znacznych ilości odpadów tworzyw sztucznych w tym folie, różnego typu opakowania, odpady tekstylne w tym części ubrań, folie, puszki aluminiowe oraz worki zawierające materiały higieniczne takie jak zużyte pampersy.
- potwierdzono magazynowanie odpadów biodegradowalnych selektywnie zebranych na placu przed częścią biologiczną instalacji służącej do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów poza wyznaczonym magazynem przedprodukcyjnym, a ilość magazynowanych odpadów biodegradowalnych selektywnie zebranych przekraczała pojemność wyznaczonego magazynu.
Inspektorzy przeprowadzili analizę próbki odpadów w celu dokonania oceny właściwości odpadów deponowanych na czaszy składowiska. Uzyskane wyniki badań wskazują na możliwość negatywnego oddziaływania próbki odpadów na stan jakości środowiska gruntowego w przypadku ich przedostania się na powierzchnię gruntu – ze względu na przekroczenie wartości dopuszczalnych w zakresie miedzi, olejów mineralnych i cyjanków wolnych. Potwierdzono przekroczenia wartości: rozpuszczonego węgla, ogólnego węgla organicznego (TOC), starty przy prażeniu oraz ciepła spalania (ponad trzykrotne przekroczenie wartości dopuszczonej). Próbka odpadu w badanym zakresie nie spełnia wymagań Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 16 lipca 2015 r. w sprawie dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach innych niż niebezpieczne i obojętne.
Przeprowadzona analiza wyciągu wodnego z pobranej próbki odpadów wykazała przekroczenia siarczanów oraz rozpuszczonego węgla organicznego (DOC) w stosunku do najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń określonych dla oczyszczonych ścieków przemysłowych wprowadzanych do wód lub do ziemi zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglug i Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełniać przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy wprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych.
W opinii sporządzonej na podstawie wyników ww. badań przez Eurofins OBiKŚ wskazano, że ewentualne przedostanie się oznaczonych w wyciągu wodnym zanieczyszczeń do wód lub do ziemi wpłynie negatywnie na stan jakości środowiska ze względu na przekroczenia dopuszczalnych wartości w stosunku do wartości granicznych określonych we wskazanych rozporządzeniach. Pobraną próbkę odpadu poddano także identyfikacji celem sprawdzenia jej potencjalnych właściwości niebezpiecznych w zakresie: chloru baru, tlenku manganu, siarczanu magnezu, tlenków miedzi, siarczanu miedzi, tlenku niklu, chlorku niklu, tlenku ołowiu, siarczanu ołowiu, chlorku ołowiu, wodorotlenku wapnia, wodorotlenku sodu, wodorotlenku potasu, tlenku strontu i olejów mineralnych. Przeprowadzona analiza wykazała, że próbka odpadów posiada właściwości niebezpieczne – HP4 (drażniące) i HP7 (rakotwórcze). Pobraną próbkę odpadów poddano także ocenie pod względem stanu morfologicznego, z którego wynika że 41, 6% stanowi frakcja ziarnowa <10 mm, 32,7 % odpady tworzyw sztucznych, 12,3 % odpady materiałów tekstylnych, 8,73 % odpady papieru i tektury. Pozostałe frakcje stanowią poniżej 5%.
Powyższa analiza potwierdza, że obecnie na czaszy składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne przy ul. Tarnowskiej 120 w Nowym Sączu unieszkodliwiane są odpady, które wykazują właściwości niebezpieczne. Jak wykazała analiza, ewentualne przedostanie się do środowiska zanieczyszczeń stwierdzonych w wyciągu wodnym wpłynie negatywnie na jakość wód i ziemi. Badania wykazały, że na składowisku znajdują się odpady, których właściwości przekraczają najwyższe dopuszczone wartości określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 16 lipca 2015 r. w sprawie dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach innych niż niebezpieczne i obojętne.
Potwierdzono również, że Spółka nie utrzymuje wylotu służącego do odprowadzania mieszaniny wód opadowych i drenażu podfoliowego w należytym stanie, co stanowi naruszenie przepisów ustawy Prawo wodne (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 310 z późn.zm.). Stwierdzono również, że zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy Prawo wodne sposób odprowadzania mieszaniny wód opadowych i drenażu podfoliowego poprzez otwartą i zamkniętą kanalizację do wód powierzchniowych stanowi usługę wodną, dla której wymagane jest uzyskanie stosownego pozwolenia wodnoprawnego. Spółka nie posiada takiego pozwolenia.
W trakcie kontroli dokonano pomiarów geodezyjnych czaszy składowiska. Pomiary wykonane zostały przez pracowników Krakowskiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych. Na dzień wykonania pomiaru tj. 05.11.2020 r. rzędne projektowe składowiska odpadów na całym zakresie opracowania nie były dotrzymywane. W opracowaniu wskazano, że łączna powierzchnia składowiska, której dotyczą przekroczenia projektowanej rzędnej składowania wyniosłą 1,4818 ha. Do operatu dołączono także profile wysokościowe wskazujące na przekroczenia wysokości rzędnych na skarpie składowiska od strony wschodniej, co wskazuje, że odpady deponowane były w obrysie podstawy składowiska, lecz poza czaszą przeznaczoną do tego celu.
Kontrola miała charakter pozaplanowy, interwencyjny.