Czynności rozpoznawcze przeprowadzone w nocy z 10 na 11 września 2024, dotyczące martwych ryb w rzece Wiśle, były podstawą do rozpoczęcia przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie (WIOŚ) w dniu 11 września 2024 r. w trybie interwencyjnym kontroli oczyszczalni ścieków w Niepołomicach użytkowanej przez podmiot Infrastruktura Niepołomice Sp z o.o.
Ocena organoleptyczna (wizualna i zapachowa) ścieków odprowadzanych do Wisły przeprowadzona w godzinach przedpołudniowych nie wskazywała na odprowadzanie ścieków nieoczyszczonych. Centralne Laboratorium Badawcze Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska Oddział w Krakowie (CLB) pobrało do badań próbkę odprowadzanych ścieków. Do analizy badawczej zostały pobrane również próbki wody z Wisły ok. 1 km powyżej zrzutu ścieków z oczyszczalni oraz ok. 1,5 km poniżej miejsca zrzutu. W trakcie poboru próbki poniżej wylotu oczyszczalni zaobserwowano pojedyncze martwe ryby spływające z nurtem w dół rzeki. Jednocześnie wykonane przez CLB pomiary terenowe wody z Wisły powyżej i poniżej punktu emisyjnego z oczyszczalni nie wykazały znaczących różnic jakościowych w podstawowych parametrach. Przewodność elektryczna właściwa powyżej oczyszczalni wynosiła 2870 µS/cm, a poniżej 2850 µS/cm. Odczyn pH powyżej oczyszczalni wynosił 7.86, a poniżej 7.59. Zawartość tlenu rozpuszczonego powyżej oczyszczalni wynosiła 7.31 mg/l, a poniżej 7.07 mg/l.
Wstępne ustalenia wskazują, że w nocy z 10 na 11 września 2024 doszło do przekroczenia maksymalnej projektowej przepustowości oczyszczalni wynoszącej 5850 m3/d. Napływ ścieków do reaktorów oczyszczalni 10 września 2024 r. wyniósł 5989 m3/d. Tym samym część ścieków nie mogła zostać oczyszczona w sposób dostateczny. Średniodobowy dopuszczalny przepływ ścieków oczyszczonych określony pozwoleniem wodnoprawnym dla tej instalacji wynosi 4500 m3/d.
Po otrzymaniu wyników badań z CLB zostanie wykonana ocena przestrzegania warunków pozwolenia wodnoprawnego, a w przypadku stwierdzenia przekroczeń wartości dopuszczalnych zastosowana zostanie sankcja karna przewidziana przepisami ochrony środowiska. Podjęte zostaną również działania pokontrolne dotyczące zwiększenia nadzoru nad instalacją, w szczególności w okresach deszczowych. WIOŚ wystąpi do organu Wód Polskich o ujęcie w pozwoleniu wodnoprawnym sposobu postępowania w przypadku napływu na instalację ścieków w ilości przekraczającej maksymalną projektową przepustowość oczyszczalni.
W dniu 11.09.2024 r. dokonano również oględzin rzeki Wisły w okolicy mostu na Wiśle Nowe Brzesko-Ispina DW775 w godz. 14:15 – 15:30. Stwierdzono napływające z kierunku Niepołomic martwe ryby o różnych rozmiarach (od małych wielkości kilku cm do dużych okazów). W ww. godzinach oględzin napływ martwych ryb był ciągły, momentami w skupiskach, a czasami pojedyncze duże sztuki.