FAQ

1. Co to jest PMŚ?

Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) stanowi system pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku. Został utworzony ustawą z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44 poz. 287 z późn. zm.) w celu zapewnienia wiarygodnych informacji o stanie środowiska. 10 lat później ustawa Prawo ochrony środowiska wzmocniła rangę PMŚ definiując system jako obejmujący nie tylko diagnozę stanu środowiska, ale także jego prognozę oraz nałożyła obowiązek systematycznego gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku – art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r. nr 25 poz. 150 z późn. zm.).

2. Gdzie można uzyskać informację o jakości powietrza atmosferycznego?

Informację o jakości powietrza atmosferycznego na terenie województwa na wskazanym obszarze można uzyskać w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Krakowie i Delegaturach w Tarnowie i Nowym Sączu odpowiednio do obszaru działania.

Jeżeli ta informacja jest potrzebna do wykonania „operatu” to uzyskuje się ją w trybie „dostępu do informacji na wniosek”. Informacje o trybie załatwienia sprawy dostępne są w BIP pod adresem:  
Jeżeli informacja ta ma „zaspokoić ciekawość strony” to najszybciej uzyskać ją można korzystając ze strony internetowej WIOŚ pod adresem: http://www.krakow.wios.gov.pl, lub w publikacjach WIOŚ dostępnych w siedzibach WIOŚ w Krakowie, Tarnowie, Nowym Sączu.

Kontakty
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie w sprawach dot. powiatów: chrzanowskiego, krakowskiego, miechowskiego, myślenickiego, olkuskiego, oświęcimskiego, suskiego, wadowickiego, wielickiego i Krakowa,

Delegatura WIOŚ w Tarnowie w sprawach dotyczących powiatów: tarnowskiego, bocheńskiego, brzeskiego, dąbrowskiego, proszowickiego i Tarnowa,

Delegatura WIOŚ w Nowym Sączu w sprawach dotyczących powiatów: nowosądeckiego, gorlickiego, limanowskiego, nowotarskiego, tatrzańskiego i Nowego Sącza.

3. Co oznacza PM10 i PM2,5?

• PM10 drobny pył
  zawieszony (Particulate Matter 10) – pył inhalabilny o średnicy aerodynamicznej ziaren mniejszej niż 10 µm, który może docierać do górnych dróg oddechowych i płuc,
• PM2,5 (Particulate Matter 2.5) – pył respirabilny o średnicy aerodynamicznej ziaren mniejszej niż 2,5 µm, który dociera do pęcherzyków płucnych i przedostaje się do krwioobiegu

4. Jak długo będzie utrzymywało się wysokie zanieczyszczenie powietrza i kiedy będzie można pójść z dziećmi na spacer?

Na stronie internetowej Inspektoratu dostępne są wyniki pomiarów substancji w powietrzu i z uwagi na zmienność stężeń, spowodowaną warunkami meteorologicznymi np. wzrostem prędkości wiatru lub wystąpieniem opadów atmosferycznych sytuacja może ulec zmianie z godziny na godzinę. Najlepiej obserwować zmienność stężeń zanieczyszczeń powietrza przedstawianą przez inspektorat w systemie on-line pod adresem http://monitoring.krakow.wios.gov.pl/.

5. Roczna ocena jakości powietrza w województwie małopolskim?Gdzie ją można znaleźć?

Roczna ocena jakości powietrza za rok 2015 jest dostępna na stronie internetowej w zakładce:
Stan środowiska>Publikacje opracowania raporty

6. Co oznacza RLM?

RLM to równoważna liczba mieszkańców. Przez jednego równoważnego mieszkańca rozumie się ładunek substancji organicznych biologicznie rozkładalnych wyrażony jako wskaźnik pięciodobowego biochemicznego zapotrzebowania na tlen w ilości 60 g tlenu na dobę.

7. Co to jest „jednolita części wód”

Jednolita części wód (JCW) zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną jest to oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych taki jak: jezioro, zbiornik, strumień, rzeka lub kanał, część strumienia, rzeki lub kanału, wody przejściowe lub pas wód przybrzeżnych.
Podział na JCW naturalne i silnie zmienione lub sztuczne znajduje swoje odzwierciedlenie w klasyfikacji jakości wód:

•  dla naturalnych części wód wyznacza się ich stan ekologiczny,
• dla silnie zmienionych np. w znacznym stopniu uregulowanych lub przekształconych w zbiornik zaporowy) i sztucznych części wód – potencjał ekologiczny.

8. Jakie są główne przyczyny złej jakości wód powierzchniowych?

• odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych,
• brak kanalizacji, niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych,
• zaśmiecanie koryt rzek i potoków,
• brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej (brak pieniędzy na realizację inwestycji np. oczyszczalnie i kanalizację),
• brak prawidłowej ochrony przed powodzią (brak inwestycji hydrotechnicznych zapewniających ochronę przed powodzią lub nie modernizowana istniejąca zabudowa przeciwpowodziowa, wały przeciwpowodziowe),
• eksploatacja kruszyw z koryt rzek i dolin rzecznych,
• niewłaściwa gospodarka przestrzenna (brak planów zagospodarowania przestrzennego, brak ograniczeń zabudowy rozproszonej),
• brak kontroli zbiorników wybieralnych w gospodarstwach,
• brak promowania i nagradzania rozwiązań sprzyjających ochronie wód oraz brak motywacji, aby ludzie zaczęli dbać o stan środowiska,
• niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna.

 

9. Jakie są wyniki oceny stanu/potencjału w rzekach i zbiorników? W jakich punktach monitoringowych była badana rzeka lub zbiornik wodny w poszczególnych latach? Jaki będzie zakres badań w przyszłym cyklu badań?

Informacje te są dostępnie w zakładce Stan środowiska w zakładce:  Stan środowiska>Monitoring wód. Zakres monitoringu wód powierzchniowych województwa małopolskiego jest dostępny w przedziale czasowym 2002-2013. Można tam uzyskać informacje o nazwie rzeki, jej kodzie JCW, nazwie punktu pomiarowo-kontrolnego, kilometrażu rzeki w którym były/są prowadzone badania, nazwie dorzecza, współrzędnych geograficznych, jaka była/jest częstotliwość wykonywania badań, w jakich wskaźnikach były/są prowadzone badania, jakim programem badań był/jest objęty konkretna rzeka lub zbiornik wodny.

10. W mojej miejscowości zlokalizowana jest stacja bazowa telefonii komórkowej. Dlaczego zatem teren tej stacji i jej sąsiedztwa nie został objęty badaniami poziomów pól elektromagnetycznych wykonywanymi w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska?

Pod pojęciem „pola elektromagnetyczne” w ustawie Prawo ochrony środowiska rozumie się pole elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0 Hz do 300 GHz. W związku z szerokim rozpowszechnieniem urządzeń emitujących niejonizujące promieniowanie elektromagnetyczne, pojawiła się konieczność zintensyfikowania badań oraz śledzenia długotrwałych zmian poziomów tych pól w środowisku. Sposób wyboru punktów pomiarowych został określony w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12.11.2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr 221 poz. 1645). Pomiary te – podobnie jak pomiary w innych komponentach środowiska prowadzone w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska – nie są ukierunkowane na określenie wpływu konkretnego obiektu. Zgodnie z przepisami, monitoring poziomów pól elektromagnetycznych prowadzony jest w punktach pomiarowych zlokalizowanych w miejscach dostępnych dla ludności.

11. Co to jest informacja o środowisku i jego ochronie komu przysługuje, sposób i tryb udzielania informacji o środowisku i jego ochronie?

Przez informacje o środowisku i jego ochronie należy rozumieć wiadomości o danym środowisku (jego części lub elemencie), dotyczące jego stanu, ocen, zamierzeń, co do przeznaczenia lub wykorzystania, przewidywanego oddziaływania na otoczenie i środków przeciwdziałających temu oddziaływaniu.

Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.), prawo do informacji o środowisku i jego ochronie przysługuje „każdemu” na warunkach określonych ustawą. Oznacza to każdą osobę fizyczną lub prawną, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Dostęp do informacji przysługuje niezależnie od obywatelstwa, miejsca zamieszkania, wieku i zdolności do czynności prawnych wnioskodawcy, a także niezależnie od tego, czy żądający informacji ma jakikolwiek interes prawny lub faktyczny związany z informacją lub sprawą, której informacja dotyczy.

Udostępnieniu, podlegają informacje dotyczące:

•  stanu elementów środowiska oraz wzajemnego oddziaływania między tymi elementami,
•  emisji i zanieczyszczeń oddziałujących lub mogących oddziaływać na środowisko,
• środków i działań (w tym analiz gospodarczych i założeń), które mają faktycznie lub potencjalnie wpływ na poszczególne elementy środowiska lub ich ochronę oraz raportów w tym zakresie,
•  stanu zdrowia, bezpieczeństwa i warunków życia ludzi w zakresie oddziaływania na nie stanu środowiska i emisji,
•  stanu obiektów kultury oraz budowlanych w zakresie oddziaływania na nie stanu środowiska i emisji.

Informacji o środowisku i jego ochronnie udostępnia się na pisemny wniosek w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku. Ze względu na stopień skomplikowania sprawy termin ten może ulec wydłużeniu do 2 miesięcy o czym należy poinformować pisemnie wnioskodawcę.

12. Gdzie można znaleźć wniosek o udzielenie informacji o środowisku i jego ochronie? Ile kosztuje uzyskanie takich informacji?

Wniosek jest dostępny na stronie internetowej WIOŚ w zakładce  O WIOŚ>Udostępnianie Informacji.
Koszty uzyskania informacji o środowisku i jego ochronie są naliczane każdorazowo oddzielnie i uzależnione są od ilości wyszukanych dokumentów.
Przykładowo uzyskanie tzw. tła zanieczyszczeń powietrza na terenie danej miejscowości wynosi 5,15 zł. Udostępnienie jednostkowych wyników badań prowadzonych w punktach monitoringu rzek jest uzależnione od ilości lat, za które badania mają być udostępnione. Opłata za wyszukiwanie informacji wynosi 5 zł, jeżeli wymaga wyszukania do 10 dokumentów. Opłata ta ulega zwiększeniu o 0,50 zł za każdy kolejny dokument, jeżeli informacja wymaga wyszukania więcej niż 10 dokumentów. W zależności od formy udostępnienia informacji (papierowa, elektroniczna) wskazanej we wniosku należy doliczyć lub nie koszt przesyłki pocztowej.

13. Gdzie i w jakim terminie należy wnosić opłaty za korzystanie ze środowiska za 2013 rok?

W związku ze zmianą przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska wprowadzoną na podstawie art. 9 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce od 1 stycznia 2013 roku podmiot korzystający ze środowiska powinien prowadzić aktualizowaną co roku ewidencję zawierającą informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska. Podmioty korzystające ze środowiska powinny wnieść opłatę oraz przedłożyć wykazy za 2013 rok w terminie do 31 marca 2014 roku tylko do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Więcej informacji można uzyskać pod adresem::
https://bip.malopolska.pl/wioskrakow/

14. Czy Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska mogą kontrolować osoby fizyczne?

Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2013r. poz. 686 j.t.): Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy:
1) kontrola podmiotów korzystających ze środowiska w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.). Art. 3 W/w ustawy –Prawo ochrony środowiska stanowi, iż:

Ilekroć w ustawie jest mowa o podmiocie korzystającym ze środowiska – rozumie się przez to:
a) przedsiębiorcę w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672, z późn. zm.), a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego oraz osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki,
b) jednostkę organizacyjną niebędącą przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej,
c) osobę fizyczną niebędącą podmiotem, o którym mowa w lit. a, korzystającą ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia; Zatem WIOŚ nie może kontrolować osób fizycznych nie wymienionych w powyższym przepisie.

15. Czy istnieje możliwość zatrudnienia w WIOŚ?

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska jest urzędem administracji publicznej i podlega przepisom ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 227, poz. 1505).
W przypadku posiadania wolnych stanowisk pracy w służbie cywilnej dyrektor generalny ma obowiązek umieszczenia ogłoszenia o naborze w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie urzędu, w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. (Wszystkie ogłoszenia są dostępne w internecie na stronie: http://bip.kprm.gov.pl).
Kandydaci spełniający wymagania, składają w określonym terminie komplet dokumentów wymienionych w ogłoszeniu. Nabór odbywa się na zasadach określonych przez pracodawcę (rozmowa kwalifikacyjna, test itp.). Dyrektor generalny upowszechnia wynik naboru przez umieszczenie w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie urzędu oraz opublikowanie w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu i w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Inna forma zatrudnienia nie jest dopuszczalna (z wyjątkiem pracowników zatrudnianych na stanowiskach pomocniczych).

 

16. Czy istnieje obowiązek upowszechnienia list kandydatów spełniających wymagania formalne w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu?

Nie. Obecnie obowiązująca ustawa o służbie cywilnej w art. 29 stwierdza, że imiona i nazwiska kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne, oraz wynik naboru stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami określonymi w ogłoszeniu o naborze. Tak sformułowany przepis nie oznacza obowiązku publikowania listy kandydatów spełniających wymagania formalne na stronach Biuletynu Informacji Publicznej urzędu. Jednakże lista ta podlega udostępnieniu na wniosek w trybie przewidzianym ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.).

17. Czy istnieje obowiązek publikacji wyniku naboru w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów?

Tak. Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej dyrektor generalny urzędu niezwłocznie po przeprowadzonym naborze upowszechnia informację o wyniku naboru przez umieszczenie jej w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie urzędu, w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Informacja ta powinna zawierać: – nazwę i adres urzędu; – określenie stanowiska pracy; – imię i nazwisko wybranego kandydata oraz jego miejsce zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. A zatem niedopełnienie obowiązku zamieszczenia informacji o wyniku naboru w miejscach wskazanych w art. 31 ust. 1 ustawy stanowi naruszenie przepisów ustawy o służbie cywilnej.

18. Uciążliwość hałasowa w porze nocnej – o jakiej porze przeprowadzać pomiary poziomu hałasu emitowanego do środowiska przez uciążliwy podmiot?

W porze nocy pomiary poziomu hałasu przeprowadza się w odniesieniu do 1 najmniej korzystnej godziny pomiędzy 22.00 i 6.00. Należy przy tym ustalić, które godziny pracy zakładów mogą być najbardziej niekorzystne dla środowiska. Z punktu akustycznego nie ma znaczenia o której godzinie pory nocnej zostaną przeprowadzone pomiary w przypadku źródeł o charakterze stacjonarnym, np. praca urządzeń lub instalacji pracujących w ruchu ciągłym jednostajnym. W przypadku źródeł o nierównomiernym charakterze pracy (np. transport samochodowy, urządzenia których praca odbywa się cyklicznie), można przeprowadzać pomiary przy zastosowaniu aparatury rejestrującej przebieg w założonym przedziale czasowym tj. nawet w całej porze nocy pomiędzy godzinami 22.00 i 6.00.

Z okresu pomiarowego przy zastosowaniu odpowiednich technik komputerowych ustala się najniekorzystniejszą 1 godzinę, która stanowi o poziomie oddziaływania podmiotu na środowisko. Podczas pomiarów określa się również poziom tła akustycznego. Poziom tła akustycznego wpływa na ocenę akustyczną oddziaływania podmiotu na środowisko. W przypadku kiedy różnica pomiędzy pomiarem poziomu dźwięku w środowisku zewnętrznym, pochodzącym od zakładu, a poziomem tła akustycznego jest mniejsza niż 3 dB, nie ma możliwości ustalenia równoważnego poziomu hałasu dla zakładu metodą pomiarową (oddziaływanie zakładu jest nieodróżnialne od poziomu tła akustycznego), a analizy hałasu emitowanego do środowiska można jedynie dokonać metodą obliczeniową. Sposób prowadzenia okresowych pomiarów poziomu hałasu w środowisku zewnętrznym, określają metodyki referencyjne zawarte w załączniku nr 6 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. z 2008 r. Nr 206, poz.1291).

 

19. Gdzie zgłosić nadmierny/uciążliwy hałas z prowadzonej działalności gospodarczej?

Do WIOŚ właściwego terytorialnie z uwagi na miejsce lokalizacji zakładu.

20. Jakimi wskaźnikami mierzony jest hałas? Jaki jest jego dopuszczalny poziom?

Hałasem przyjęto określać wszelkie niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe, uciążliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne ośrodka sprężystego, działające za pośrednictwem powietrza na organ słuchu i inne zmysły oraz elementy organizmu człowieka.
W uproszczeniu można powiedzieć, że hałas stanowi zbiór dźwięków o różnych częstotliwościach i różnych wartościach ciśnienia akustycznego. Ze względu na zakres częstotliwości rozróżnia się:

•  hałas infradźwiękowy, w którego widmie występują składowe o częstotliwościach infradźwiękowych od 1 do 20 Hz
•  hałas słyszalny, w którego widmie występują składowe o częstotliwościach słyszalnych od ok. 16 Hz do 16000 Hz
•  hałas ultradźwiękowy, w którego widmie występują składowe o wysokich częstotliwościach słyszalnych i niskich ultradźwiękowych od 10 do 40 kHz.
  W ramach PMŚ mierzony jest pozom dźwięku o częstotliwości od ok. 16 Hz do 16000 Hz, a więc hałas słyszalny.

W zależności od rodzaju źródła emisji dźwięku badany jest hałas przemysłowy (w otoczeniu zakładu) i hałas komunikacyjny (drogowy, kolejowy, lotniczy). W Prawie Ochrony Środowiska zdefiniowane zostały następujące wskaźniki hałasu:

1) wskaźniki hałasu mające zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony środowiska przed hałasem – w szczególności do sporządzania map akustycznych oraz programów ochrony środowiska przed hałasem

a) LDWN – długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (dB), wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku, z uwzględnieniem pory dnia, pory wieczoru oraz pory nocy,

b) LN – długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach(dB), wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku;

2) wskaźniki hałasu mające zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby:

a) LAeq D – równoważny poziom dźwięku A dla pory dnia,

b) LAeq N – równoważny poziom dźwięku A dla pory nocy.
Sposób obliczenia wartości wskaźników LDWN i LN określony został w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2010 r. w sprawie ustalania wartości wskaźnika hałasu LDWN (Dz. U. Nr 215, poz.1414). Równoważny poziom dźwięku LAeq D i LAeq N obliczany jest według wzorów zawartych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr l40poz. 824)., oraz w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206, poz.1291).
Dopuszczalny poziom hałasu uzależniony jest od szeregu czynników i różny jest dla pory dnia i dla pory nocy (dla pory nocy normy są bardziej restrykcyjne). Również nie bez znaczenia jest teren, jakiego badania dotyczą, najniższe wartości dopuszczalne obowiązują dla stref ochronny „A” uzdrowisk oraz terenów szpitali poza miastem, natomiast w przypadku terenów w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców dopuszczalne poziomu dźwięku są zdecydowanie wyższe. Dopuszczalne poziomy hałasu określone zostały w rozporządzeniach Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) i zm. z dnia 1 października 2012 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 1109).

Zestawienie wartości dopuszczalnych zawiera poniższa tabela: